Бидний тав дахь эмхтгэл

Өмнөх үгнээс...

Түүхээ мэдэхгүйд бөхрөхөд Ёсоо алдаж Монгол түмэн нийтээрээ зүдэрдэг үү. Зоосонд гүйхэд үндэст зүй унтархад Эргэх цагийн эхэн сүүлд боломж асах гал, ус юу. Түүхээ үл мэдэх баавгай ч, ойд дүүлэх сармагчин ч төөрдөг гэх үг нь бидний үнэн үү. Төөрөх гэх үг үнэнд хамааралтай юу, Үнэн байгал оршихуйд маань хамааралтай юу?
Хүн бүхэнд өөрийн тааваар, өөрийн таашаалаар амьдрах гэсэн хувийн үзэлтэй. Үүндээ уягдаад монгол гэх үндэстнийхээ эрх ашигт хориг хийх хандлага бидний араншинд  байдаг юм байна л даа. Өөрийн дураар амьдрах шиг сайхан юм хаа байхав. Гэхдээ монголоо сэтгэлдээ тээхгүй, болсон, заншлаа сайнаар нь дурсахгүй бол их засаг ухаантны ул уг шинж гэгч юу вэ. Гээд бодох юм бол улс монгол байхын мөн чанар дээр нь төөрч, хүн хүнээ голох бид араатанжихад эсрэгээр ёс жаягт түүхт арга Их засаг их цааз хууль маань хог болдог уу. Энэ түүхт их аргаа үрс нь мэдэхгүй болбол нэг л мэдэхэд хүний хүнийг бид төрүүлж бий болгосон байх тийм алдаа нь хойчдоо гай таригч болчихдог ийм нэг хувирал байгалд байдаг юм байна. Гэвэл та итгэх үү.  Үүнийг л хорих Их монголчууд хаан, хатан ухаанаараа дээрхи хуурмагийг хаах ухамсарт хүмүүсийнхээ ачаар их засагтаа үнэнг жаяглахын ёсыг олжээ. Одоо хаан ухаан гэх юу, хатан ухаан гэх юу болохыг мэдэхгүй байгаа. Түүний балагаар их гэх хэрэгцээг өөрөөсөө хайх ухааны дутуучууд нь өнөөгийн бид болж. Үүнд хариулах гэж  эхчүүд, үрсээ бэлдэж  явахын тулд ямагт  их ухамсрыг олоход  түүх тэмцэх нь.
Энэ үнэн болов уу гээд: Монголчууд минь ээ бид түүхтэй Монгол, өв соёлтой Монгол, Өвүг дээдэс минь гэх үгээр  омогших аархалтай ийм түмэн гэдэг яагаад ингэж хэлэх болов гэж асууя. Үнэхээр энэ аархал нь дэлхийн талыг эзлэн, унтрах дэлхийн галыг асааж мунхаг олныг төвшитгөж морьтон монгол нэрийг зүүсэн байх гээд байна даа. Гэтэл тэр түүхэнд юу байгаагаа мэдэхгүй байна гэдэг ирээдүйг бөхөөх байгалийн их хувьсалд өөрсдөө унах шалтгаан гэж бас ард нь байх шиг. Монголын түүхийн захаас тэнд юу байна вэ гэж хэлэхэд энд улс төр ч байна, жаргал даахгүйн зовлонгийн шалтгаан ч байна. Шунал хэлтийдвэл тэнгэрийн гэсгээлд өртөх аюулын тухай ч байна.  Үүнийгээ хожим ч бол засах хугацаа бөөгийн зан үйлээр ил болгож болох гарц оршихуй бөх тухай ч бас бичсэн байх юм. Аюул осол, өвчний тухай үүсгэл ч байх юм. Ингээд ярих юм бол тэр их өв олон эхтэй үүсгэл дээр шинжээ хийх аргын тухай ч байна. Ингээд бодлоо. Хойчийн бид энэ оюун ухаанаар дутсандаа харийг шүтэх үзэлд авсан юм биш байгаа. Ингээд тэр их соёл нь хаана буйг хайж түүхийн судруудаас учрыг хайлаа. Тэгтэл тэр л соёлт Их түүхээ мэдэхгүй байгаадаа бидний энэ үе, өнөөдөр, өв ёсоо алдаж. Ингэснээр буруу замаар яваад бусдын таашаалд нийцэх гэж олон хөөрсөн үзэл сурталд автаад тийм хэмжээний будаа тээгээд  бугшаад, элдэв нэг болоод байгаа юм биш үү. Буруу ч гэж дээ. Ер нь бол жамт зүй тогтолтой удирдлага нэгт тэр л Монгол заяачлалын Их аргын дор мөнхийн хөгжихүйтэй байх ёст ухаанаа мартсан нь худал хуурмагийн зам мөр рүү гулссан юм биш үү....